مقعد ناحیه حساس و مملو از اعصاب است،این بخش بدن ممکن است در معرض آسیب‌های مختلفی قرار گیرد که شایعترین آن بیماری شقاق مقعد است. این بیماری می تواند با درد شدید و خونریزی خود را نشان دهد، اما به تدریج علائم شدیدتر را ایجاد کرده که حتی می تواند روند زندگی روزمره را با اختلال مواجه کند.

شقاق چیست؟
بیماری شقاق یا همان فیشر مقعد، زخم بریدگی و یا ترک عمیقی است که بر روی ناحیه پوشش مخاطی مقعد ایجاد می شود. این شقاق تنها یک زخم ساده نیست این زخم در اثر فشار و اسپاسم شدید عضله و کاهش گردش خون در این بخش ایجاد شده و ترمیم آن به سختی انجام میشود. به علاوه این زخم به تدریج عمیق تر شده و حتی می تواند عضله مقعد را نیز برش دهد. بنابراین می بایست سریعاً با روش های مناسب درمان شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد شقاق ( فیشر) به این صفحه از سایت کلینیک نوین مراجعه کنید.

علت شقاق چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، علت این بیماری فشار و اسپاسم شدید و داخل عضله مقعدی است که باعث این بیماری شده و از ترمیم آن جلوگیری می کند. از مهمترین علل ایجاد بیماری می توانیم به این موارد اشاره کنیم؛

یبوست و اسهال مزمن
بارداری
زایمان
رابطه جنسی مقعدی
زیاد نشستن و بی تحرکی
ابتلا به بیماری های مزمن که عامل سرفه و یبوست مداوم هستند
علائم شقاق مقعد
علائم نشانه های بیماری معمولاً به شدت آزار دهنده هستند، این علائم به تدریج پیشرفت کرده و اغلب هنگام دفع مدفوع شدت می یابد، از مهمترین این علائم می توان به این موارد اشاره کنیم.

درد شدید و آزار دهنده ناحیه مقعد
خونریزی یا مشاهده خون در مدفوع
سوزش و خارش مقعد
التهاب و قرمزی مقعد
مشاهده زخم و طولی زیر پوست اطراف مقعد
درمان شقاق
این بیماری به ظاهر ساده، برای درمان معمولاً نیاز به جراحی دارد. با این حال در خط اول درمان به بیماران روش های خانگی و دارویی توصیه می شود، برای دو الی سه هفته این روش‌ها را انجام داده و سپس نتیجه را به پزشکی اعلام کنند. در صورت بهبودی نسبی و یا درمان کامل نیازی به جراحی نیست، اما در بیش از ۷۰ درصد موارد، در صورت عدم بهبودی در طی این چند هفته، انجام جراحی در اولین فرصت اقدامی ضروری تلقی می شود. در صورت عدم درمان زخم شقاق عمیق تر شده و عضله مقعدی را درگیر می کند. در این حالت درمان پیچیده شده و جراحی می‌تواند عوارض شدیدتری را به همراه داشته باشد. در ادامه مفصلاً به روش‌های درمان و جراحی بیماری می پردازیم؛

جراحی شقاق با لیزر
سریعترین و بهترین روش کم خطر برای درمان شقاق، لیزر است، لیزر به صورت سرپایی در مطب پزشک و بدون نیاز به دریافت داروی بیهوشی انجام می‌شود. در طی این درمان با استفاده از تابش نور لیزر زخم شقاق برداشته شده و به این ترتیب فرصت ترمیم زخم فراهم می شود. پس از لیزر شقاق بیمار بلافاصله مرخص شده و یک روز پس از جراحی می‌تواند زندگی روزمره را از سر گیرد.

با انجام این درمان درد و خونریزی بیمار به حداقل رسیده و احتمال بروز عوارضی نظیر عفونت یا بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده وجود ندارد. از دیگر مزایای درمان با این روش می توانیم به احتمال بهبودی بیش از ۹۸ درصد اشاره کنیم.

جراحی شقاق در بیمارستان
عمل جراحی شقاق در بیمارستان تحت بیهوشی کامل انجام می‌شود. در طی جراحی زخم و اطراف آن را با استفاده از تیغ جراحی حذف می کنند.

اما در روش دیگری از جراحی که شقاق در ناحیه حساس واقع شده و احتمال بی اختیاری بیشتر است، با ایجاد یک برش عمیق بر روی عضله مقعد، باعث افزایش گردش خون شده و فرصت ترمیم زخم را فراهم می کنند.

یکی از مهمترین شرایط بیمار پس از این جراحی درد و خونریزی شدید است. اما در مواردی نیز مشاهده شده بیماران پس از جراحی دچار بی اختیاری در کنترل مدفوع گاز روده به صورت موقت و یا دائمی شده اند.

درمان های خانگی
روش های خانگی درمان شقاق، به این شرح است؛

yektanet.com
مصرف فیبر بیشتر؛ فیبر ماده مغذی است که در بدن انسان تجزیه نمی شود و در انواع میوه ها و سبزیجات و غلات وجود دارد. این ماده در روده تجمع کرده و با افزایش حجم مدفوع به کنترل یبوست کمک می‌کند، هر فرد باید به طور متوسط ۳۵ گرم فیبر در طول روز مصرف کند.
نوشیدن آب کافی؛ نوشیدن آب و مایعات کافی می تواند یبوست را کنترل کند. هر فرد به طور متوسط ۸ لیوان آب در طول روز بنوشد. مصرف مایعات حاوی کافئین مثل قهوه و نسکافه و نوشابه های گازدار باید به حداقل کاهش پیدا کند.
نشستن در آب گرم؛ گرما می تواند با افزایش گردش خون در زخم، به افزایش سرعت ترمیم آن کمک کند. برای این منظور دو الی سه بار در روز یک لگن را از آب گرم پر کنید و برای ۲۰ و ۳۰ دقیقه بنشینید. دمای آب باید به حدی گرم باشد که پوست نسوزد.
کمپرس سرد؛ قرار دادن کمپرس سرد روی زخم به جهت کاهش درد توصیه می شود. چند قطعه یخ را در یک پلاستیک بپیچید و سپس با حوله بپوشانید و روی موضع قرار دهید.
پماد ها و داروها؛ مصرف داروها نمی تواند درمان قطعی باشد، اما می تواند در کنترل علائم بیماری مثل درد، سوزش و خارش موثر باشد. از پماد های مناسب میتوانیم به آنتی فیشر و هیدروکورتیزون اشاره کنیم.
همچنین رعایت توصیه های زیر افزایش سرعت بهبودی کمک میکند:

از پوشیدن لباس زیر تنگ با الیاف غیر طبیعی پرهیز کنید.
حین دفع ، از زور زدن برای دفع پرهیز کنید.
بهداشت مقعد را رعایت کنید اما از زیاده روی شستشوی مقعد اجتناب کنید.
از مصرف دستمال توالت زبر پرهیز کنید.
در صورت احساس نیاز به دفع فورا اقدام کنید. تاخیر در دفع میتواند باعث تشدید یبوست و بیماری شود.